افزایش تلفات زلزلهی کنر؛ چه از آن میتوان آموخت؟
به روز یکشنبه شب ساعت یازده، زلزلهای مرگبار در شرق افغانستان باعث مرگ صدها نفر گردید. براساس آخرین آمار [تا نوشتن این گزارش تحلیلی] در ولایت کنر بیش از دو هزار نفر جان باخته و بیش از سه هزار نفر زخمی شده اند. احتمال وقوع زمین لرزه دیگر وجود دارد و آمار تلفات بیشتر خواهد شد. به روایتِ ساکنان محل که در شبکههای اجتماعی نشر شده، راههای ارتباطی از اثر این حادثه ویران شده، عملیات نجات از زیر آوار و کمک به زخمیها را دچار مشکل ساخته است. اطلاعاتی که رسانهها نشر کرده، حاکی از آناست که کمک به آسیبدیدگان در ساعتهای اولیه به دلیل ویران شدن راهها صورت نگرفته و اکثر قربانیانی که شانس زنده ماندن را در این زمان داشته اند، امیدی برای نجات شان نیست، آمار جان باختگان افزایش یافته که تاکنون از کشته شدن بیش از دو هزار نفر و زخمی شدن بیش از سه هزار نفر به شمول کودکان و زنان، سخن گفته میشود.
مطالب رسیدهگفتمان سوسیالیستی
به روز یکشنبه شب ساعت یازده، زلزلهای مرگبار در شرق افغانستان باعث مرگ صدها نفر گردید. براساس آخرین آمار [تا نوشتن این گزارش تحلیلی] در ولایت کنر بیش از دو هزار نفر جان باخته و بیش از سه هزار نفر زخمی شده اند. احتمال وقوع زمین لرزه دیگر وجود دارد و آمار تلفات بیشتر خواهد شد.
به روایتِ ساکنان محل که در شبکههای اجتماعی نشر شده، راههای ارتباطی از اثر این حادثه ویران شده، عملیات نجات از زیر آوار و کمک به زخمیها را دچار مشکل ساخته است.
اطلاعاتی که رسانهها نشر کرده، حاکی از آناست که کمک به آسیبدیدگان در ساعتهای اولیه به دلیل ویران شدن راهها صورت نگرفته و اکثر قربانیانی که شانس زنده ماندن را در این زمان داشته اند، امیدی برای نجات شان نیست، آمار جان باختگان افزایش یافته که تاکنون از کشته شدن بیش از دو هزار نفر و زخمی شدن بیش از سه هزار نفر به شمول کودکان و زنان، سخن گفته میشود.
در مناطقی که زلزله شده، کوهستانی، دور افتاده و روستایی است. خانهها بهطورعموم از گِل و خشتخام ساخته میشود که مقاومت لازم را در برابر زلزله و دیگر حوادث طبیعی ندارد. اقتصاد در آنجا کشاورزی و دامداری است در خانهها، جایی برای نگهداری دامها و حیوانان وجود دارد که در این حادثه، تلفات حیوانات، بیشتر از تلفات انسانی است، تاثیر ویرانگری اقتصادی را برای بازماندگان حادثه دارد.
براساس اطلاعات بهدست آمده، کمبود کادرهای درمانی زن، و امکانات درمان، یکی از عوامل افزایش تلفات و عدم رسیدگی به زخمیهای این حادثه است. گفتههایی از ساکنان محل که در شبکههای اجتماعی نشر شده، شمار زنان، به دلیل کمبود کادرهای بهداشتی در بیمارستان ننگرهار، جان باخته اند که در میان آنها زنان بادار نیز بودهاند.
این مصیبت درحالی خود نمایی میکند که طالبان پس از به قدرت رسیدن دوباره، آموزش دختران را از سطح ابتداییه تا دانشگاه، منع کرده و مراکز آموزش درمانی برای زنان، تعطیل است.
زلزله حادثهی طبیعی مرگبار و ویرانگر است که تلفات و خسارات سهمگینی دارد؛ اما آنچه دامنهی ویرانگری، تلفات انسانی و خسارات سنگین زلزله در کنر را افزایش داده عقب ماندگی اجتماعی و فرهنگی، نبود و کمبود زیر ساختهای اجتماعی، نبودِ آگاهی و عدم آمادگی برای مدیریت حوادث و بحرانهای طبیعی است. ویران شدن راهها و پلها، کمبود کادرهای خدمات بهداشتی و نرسیدن کمک در زمان مناسب، آمار کشته شدههای این حادثه را افزایش داده است.
براساس روایتِ یکی از ساکنان محل که ویدیوی آن نشر شده است. پس از چهار روز، دو روستا که کاملاً ویران شده، کسی در آنجا نرفته و عملیات پاکسازی و بیرون کردن اجساد صورت نگرفته است و در جایی که عملیات پاکسازی انجام شده، مردم محل داوطلبانه انجام داده اما به دلیل نبود امکانات و غذا، افرادِ رضا کار خسته شده اند، بیشتر از این، کاری نتوانسته اند. این روایت ثابت میکند که حوادث طبیعی در شرایط عدم توسعه، فقر، نابرابری اجتماعی و نبود مدیریت و ساختارهای پاسخگو و آمادگیهای لازم و اضطراری، چه پیامدهای ویرانگری دارد و امکان نجاتِ افرادی که ممکن زنده بمانند را به صفر میرساند و برای بازماندگان حادثه، چالشهای بزرگ زنده ماندن را خلق میکند.
حوادث طبیعی، همواره تلفات و خسارتهایی به دنبال دارد، مهار ناشدنی و تکرار پذیر است؛ اما آنچه زلزلهی کنر و حوادث مشابه دیگر را مرگبار و ویرانگر ساخته و عوامل اصلی افزایش تلفات آن، عدم توسعه، نبود زیر ساختهای مدرن و عدم رسیدگی به موقع، است. این عوامل مصیبت حوادث را مضاعف میسازد در افغانستان همچنان پایدار است.
افغانستان کشور کوهستانی و در جایی موقعیت دارد که امکان زلزله، سیلاب و دیگر حوادث مرگبار طبیعی در آن وجود دارد و با هر رویداد طبیعی، جانِ هزاران نفر در مناطق حادثه دیده به خطر مواجه میشود و چالشهای بزرگی را برای نجات یافتگان بهوجود میآورد. عوامل و زمینههای طبیعی، سیاسی و اجتماعی خطر وجود دارد. این مسأله زمینهی آسیب پذیری بیشترِ از حوادث و پیامد مرگبار و ویرانگر را در این کشور نشان میدهد.
حادثهی مرگبار زلزله در کنر، و چالشهایی که سبب افزایش تلفات گردید، به همه این درس را باید بدهد که افغانستان جامعهای که بیش از نیم قرن است میدان رقابت قدرتهای سرمایهداری و ترویج افراطگرایی مذهبی است. گروهها و افراد وابسته به این قدرتها این کشور را به گروگان گرفته و در سطح مدیریت جامعه قرار داشته و دارند، به جز ستم و استبداد اجتماعی و عقب ماندگی چیزی دیگری را به ارمغان نیاورده اند. این جامعه در گام نخست باید با حاکمیت سیاه و ارتجاعی حاکم مبارزه کند و در گام بعد، برای پیشرفت و بهوجود آمدن ساختار و نظام مدیریتی برابریخواه، تلاش کند تا باشد که از استبداد و ستم اجتماعی نجات یابد و مسیر ترقی و توسعه را بپیماید.